ASPİR YAĞI
Çin, İran, Hindistan ve Mısır’a özgü olan aspir bitkisinden elde edilen aspir yağı, zor iklim şartlarında kolay yetişebilen, doymamış yağlar açısından zengin olan, latincesi carthamus tinatoris olan aspir bitkisinin tohumlarından elde edilen bir yağ türüdür.
Bitki, Kuzey Amerika’nın da içinde bulunduğu, Dünya’nın genelinde yağ için yetiştirilir. Sofralık yağ olarak üretimde açığı kapatacak bir potansiyele sahiptir.
Aspir tohumlarından elde edilen bitkisel yağ, sert ve lifli bir yapıda bulunur. Tohum kabuğu ağırlığı toplam ağırlığının ortalama olarak %40-45'ini kapsar. Tohum rengi beyaz renkli olması ile hasat bölgesinde diğer bitkisel tohum yağlarından kolaylıkla fark edilebilir.
Tüm yağlar gibi aspir yağı’da E vitamini açısından zengindir. E vitamini dışında bir çok besin maddesinden yoksun olan aspir yağı için 14 gram (1 çorba kaşığının) besin değeri şu şekildedir:
Kalori: 124
Yağ: 14 gr
Protein: 0 gr
Karbonhidrat: 0 gr
Aspir tohumu yağı, soğuk sıkım yöntemi ile elde edildiği için harici ve dahili olarak kullanılan besleyici bir yağdır. Oral yolla alındığında sofralık yağ olarak duman ve koku oluşturmadığında kızartmalarda, yağ asitleri bakımından zengin olduğu için diyetlerde, alerjik bir madde olmadığı için kozmetik yağ olarak sıklıkla kullanılır.
Aspir yağı, gıda olarak tüketilecek ise günde 1-2 tatlı kaşığı şeklinde tüketilmesi önerilir. Direkt olarak alınabileceği gibi sıvı içeceklere ya da katı yiyeceklere de eklenebilir. Aç karnına alınması tokluk hissi oluşturabilir, yağ içeriği yüksek olduğu için mide problemi olanlar tok karnına da kullanabilir. Cilde sürülerek kullanılacak ise bölgesel olarak masaj yaparak emilimi attırılabilir, günde sabah-akşam 2 kere şeklinde kullanılabilir.
Kan kolesterol seviyelerini düşürmeye, kalp ve dolaşımı iyileştirmeye yardımcı olabilecek yaklaşık %75 linoleik asit içeren ve sağlıklı bir yağ asidi kaynağıdır. E vitamini yanı sıra, antiinflamatuar, antibakteriyel ve antifungal özellikleri nedeni ile cilt yaralarında tedavisinde de kullanılabilen aspir yağı ölçülü kullanıldığında faydaları şunlardır:
Aspir yağı kan şekerini iyileştirip, insülin direncini arttırır
Diyabete karşı koruyucudur
İltihaplanmayı azaltır
Kolesterolü düşürüp, kalp sağlığını arttırır
Kan damarlarını gevşeterek kan basıncını düşürür
Kalp krizi ve felce yol açabilecek kan pıhtılarını engeller
Cildi yatıştırıp, yumuşak ve pürüzsüz bir görüntü kazandırır
Eklem ve kas ağrıları azaltır
Regl kramplarını hafifletir
Balgam söktürücüdür.